سایت گلچین مطالب وب

گاه و گداری از راه دور و به برکت اینترنت نیم نگاهی میکنم به برنامه های تلویزیون در ایران. چند وقت پیش برای دو سه دقیقه ای به شکل تصادفی به برنامه زنده باد زندگی برخوردم. مجری با تب و تابی آنچنانی به موعظه ملت مشغول بود که:

از دوچرخه استفاده کنیم٬ نه مثل چینی ها که پول ندارند اتومبیل بخرند و با سیل دوچرخه به خیابان میریزند بلکه مثل اروپاییها که اتومبیل دارند ولی خیلی شیک دوچرخه سوار میشوند هم لذت میبرند و تفریح میکنند و هم هوای شهرهایشان پاکیزه است!

فکر کردم این مجری چقدر به خوبی گند گچ رسوب کرده در فکر و ذهن بسیاری از ما جهان سومیها را نمایندگی میکند! تازه این تخم دو زرده صدا و سیمای ماست که به ظن خود برنامه ای ساخته که چنین و چنان! مجری و تهیه کننده ی  پرت آن هنوز نمیداند که چین به قولی دومین اقتصاد بزرگ دنیا ست. کشورهای اروپایی همین دو سه سال اخیر در تلاش برای گرفتن وام از چین بودند که با فضاحت درخواستشان از سوی چین رد شد! مجری پرت و پلا نمیداند و هیچ برخوردی به خبرهای سالیان اخیر دنیا نداشته است که مطلبها نوشته و برنامه های مستند ساختند در رسانه های نامدار دنیا از ظهور طبقه ی متوسط و ثروتمند چینی. مجری پرت و پلا گناهی ندارد که خود او تصاویر ذهنی و درکش از جهان و دنیای پیرامونش را از همان رسانه هایی میگیرد که حقوق میگیرد و موظف است تا در جهت مخالف آن رسانه ها برنامه تلویزیونی تهیه کند! همینطور چشم و گوش بسته! مجری و تهیه کننده ی پرت زنده باد زندگی از آلودگی هوای اغلب شهرهای بزرگ اروپایی چیزی نشنیده و یا اگر شنیده این خبرها را که با آن تصاویر رنگارنگ ذهنی خود در تعارض میبیند لابد که میپندارد این خبرها هم حاصل زحمت همکاران خودش در سیما بوده! مجری پرت را باید سوار دوچرخه کرد در لندن تا توی آلودگی خطرناک هوای یکی از بزرگترین پایتختهای اروپایی رکاب زنان پسرها و دخترهای کم سن و سال و پولدار چینی را ببیند که چطور پوند خرج میکنند طوریکه انگلیسیها انگشت به دهان میمانند.

آره! این ذهن گچ گرفته را باید دور دنیا گرداند تا بفهمد در چه زمانه و روزگاری زندگی میکند و در دنیا چه میگذرد و گرنه اگر حقوق ماهیانه و بی دردسر صدا وسیما و وظیفه خطیر جنگ نرم از استودیوی جام جم باشد که نتیجه اش همین تضارب ذهنهای گچ گرفته است و نه چیزی بیشتر! زنده باد زندگی؟! حکما فقط اروپاییش! نه چینی یا ایرانی اش! نه!

 

در مناظره های ریاست جمهوری در نوبتی که موضوع بحث سیاست بود همگی نامزدها حریف بودند و رند! نوبت به بحث فرهنگی که رسید سر فصل مطالبی که پیدا بود مشاورهای نامزدها از پیش آماده و دیکته کرده بودند مضحک می نمود و مایه ی تاسف چراکه قریب به اتفاق آقایان نامزدها از اساس درک روشنی از مقوله ی فرهنگ نداشتند و نمی توانستند هم داشته باشند. واقعیت این است که ذهنی که شالوده و چارچوب فکری اش مسایل امنیتی بوده باشد هرچه بکنی در مقوله های هنر و فرهنگ پایش خواهد لنگید.نمونه ی روشنش هم مسعود دهنمکی است که یکروز عضو گروه فشار و چماق به دست بوده و امروز شده است کارگردان سینما. آنهم از کارهای سخیف وی که با بودجه های سنگین دولتی ساخته.

عکسها نیازی به توضیح چندانی ندارد. پروژه ی متروی اصفهان با همه ی مخالفتهای مردم و اعتراضهای کارشناسهای مربوطه بیش از ده سال است که با هزینه ی گزافی که روی دست مردم گذاشته و با تمام خرابیهایی که به بار آورده همچنان قرار است که به زودی راه اندازی شود و تازه آنموقع که آن غول آهنین در زیر پایه های آسیب دیده ی سی و سه پل و در زیر آثار باستانی و بافت قدیمی شهر به حرکت درآید آغاز نگرانی خواهد بود: نگرانی از تماشای سازی که صدایش تازه در سالهای بعد شنیده خواهد شد.

شک و تردیدها و تعویق در حمله ی نظامی امریکا به سوریه پرسشهایی را به ذهن متبادر می کند، از آن جمله مباحث پیرامون موضوع افول ابرقدرت امریکا و مباحث پیرامون جهان پسا امریکایی میتواند برای طرفداران موازنه ی منفی قدرت به نفع مدعیان نوظهور همچون چین و یا مدعیان زمان جنگ سرد همچون روسیه و نیز برای آنها که با امریکا ضدیت دارند خوشایندتر باشد. آیا به راستی تفاوت میان امریکای سال 2013 و در زمان باراک حسین اوباما ی دموکرات با امریکای سال 2003 و در ایامی که نومحافظه کاران و جورج بوش پسر در قدرت بودند تا بدین حد می تواند گواه محسوس بودن کاستی در قدرت و نفوذ امریکا در جهان باشد؟ به عبارت دیگر آیا تردیدها و تاخیرها و عقب نشینی ها و تغییر موضعها در کاخ سفید در خصوص واکنش موعود به استفاده از سلاحهای شیمیایی در سوریه ناشی از ضعف امریکا و یا در مقابل قدرت گرفتن روسیه است؟ عدم قطعیت رای رییس جمهور امریکا از چه چیز ناشی میشود؟ در پاسخ به این پرسشها باید عوامل متعددی را در نظر گرفت. در واقع با وجودیکه بحثها در خصوص جهان پسا امریکایی و نقش احتمالی نهادهای چند ملیتی در تصمیم گیریهای جهانی پر رنگ تر شده است اما دلبستگان به انحطاط امپراطوری امریکا باید به خاطر داشته باشند که امریکا همچنان پیشرفته ترین و قوی ترین ارتش و ماشین جنگی را در دنیا در اختیار دارد. در واقع با وجود بحران اقتصادی که گریبان امریکا را در سالهای اخیر گرفت و نیز گرفتار شدن این کشور بخصوص در عراق، امریکا همانطور که در نگاه اول هم مشهود است همچنان یکه تاز در قدرت و در عرصه ی تصمیمات جهانی است و تا حصول آن جهان پسا امریکایی که خود از آنچه دشمنان امریکا تصاویر نادرستی از آن برای خود ترسیم کرده اند، فاصله ی بسیاری است. در خصوص سوریه عوامل متعددی در خصوص عدم قطعیت حمله ی نظامی غرب به این کشور وجود دارد. یکی از مسائلی که بی شک تصمیم گیران در کاخ سفید به آن فکر می کنند توانایی مدیریت خلا قدرت در سوریه پس از اسد است. تجربه ی عراق و درگیریهای فرقه ای و قومی و نیز پا گرفتن نیروهای افراطی و القاعده که اکنون نیز به سوریه راه یافته اند بی گمان برای امریکا و متحدانش خوشایند نیست. دستیابی این نیروهای افراطی که در حال حاضر علیه حکومت سوریه و در جهت منافع غرب می جنگند به انبارهای سلاحهای شیمیایی و در غیاب حکومت مرکزی در دمشق برای غربیها حکم همان شمشیر دو دم را دارد. آنها در یک قدمی تل آویو و با در اختیار داشتند این سلاحها می توانند منافع غرب را به طور جدی به مخاطره بیندازند. چراکه از همان زمان که مجاهدین جوان عرب در افغانستان بر علیه شوروی می جنگیدند ایدئولوژی حاکم بر روح و جسم این مجاهدین که بعدها بن لادن جوان از آن جمع القاعده را بنیان نهاد، جهاد علیه فرعونهای زمان یعنی حکومتهای به زعم انها فاسد در کشورهای ایشان و سپس شکل دهی همان امپراطوری اسلامی که یکبار در زمان پیامبر اسلام پا گرفته بود و سپس جهاد علیه کفار و فتح قلمروهای انها بوده و همچنان هست. لذا در زمانیکه ارتش آزاد سوریه و در واقع اپوزیسیون سوری به نظر می رسد که نه تنها در مقابل ارتش اسد بلکه در مقابل جهادیهای وارداتی به سوریه نیز در موضع ضعف قرار گرفته است برکناری ضرب العجلی اسد از قدرت طی یک حمله ی نظامی نظیر آنچه در عراق اتفاق افتاد تضمین کننده ی منافع غرب در سوریه و در خاور میانه نیست. استقبال کاخ سفید از طرحی که اکنون به روسیه منسوب کرده اند دال بر انتقال و تحت کنترل نهادهای بین المللی قرار دادن مخازن سلاحهای شیمیایی سوریه را میتوان در راستای نخستین قدمهایی تلقی کرد که این اطمینان خاطر را برای به اصطلاح جامعه ی جهانی فراهم می آورد که انبوه ای ن سلاحهای مرگبار در اختیار گروههای جهادی و افراطی در سوریه قرار نخواهد گرفت. مکاتبات درز کرده بین ایران و امریکا و هشدار ایران به امریکا در خصوص دستیابی جهادیهای افراطی به سلاحهای شیمیایی در سوریه ار این جهت در خور توجه است که می توان نمایی از آنچه می تواند برای همه ی بازیگران سیاسی درگیر در سوریه مهم باشد و هدفی مشترک بحساب بیاید ترسیم می کند؛ سلاحهای مرگبار کشتار جمعی در دست افراطیهای اسلام گرا در سوریه می تواند براحتی بر علیه اهداف مختلفی مورد استفاده قرار بگیرد.

                                   عکس از اسوشیتد پرس